Leo Drayton’s much applauded Teth was commissioned by S4C to screen as part of the opening night celebrations of the 2024 Iris Prize LGBTQ+ Film Festival. Written by Leo who also plays Ioan a young Trans man following surgery, the story follows him and his father as they adapt to their new relationship as father and son, that is until the dog mistakes a nipple for a chew toy.
Teth is unusual because it is a comedy and a Trans comedy at that which has been fondly described by Iris Prize Director Berwyn Rowlands as “a 2025 update to the Carry On franchise.” “I knew almost immediately that Leo and the team behind the film had created something significant, but I needed the 350 strong audience on opening night to confirm my hunch. Audiences across the UK who’ve seen Teth as part of Iris on the Move 2025 have also agreed. We’ve had some lovely comments on social media and received many e-mail messages.”
“Leo and I have noticed there’s a point (without a spoiler!) where the audience realise that they are allowed to laugh. And it’s not just a polite giggle, it feels like a release for some in the audience of years of insecurity in how they respond to Trans stories. Teth is an important new contribution, even an alternative narrative for a Trans story.”
Leo deliberately decided he wanted to use comedy to tell this story. “Teth was always going to be light-hearted film, based on real events that happened to me. There are lots of depressing Trans films out there so it’s nice to have this kind of representation, and it’s helpful to have this perspective out there so Trans people watching know it’s not all doom and gloom.”
Berwyn believes that Teth has some way to go, and the short film’s journey has only just started: “There will be festival programmers across the world, delighted when they realise, they can add this comedy short film in Welsh to their programmes. Audiences will also enjoy the opportunity to be entertained by this authentic piece of storytelling. “If there were any doubters out there about the power of Teth, the screening at BFI Flare in March confirms that Teth is not just a Welsh love affair between S4C, Iris Prize and the production company, Beastly Media. BFI Flare is one of Europe’s biggest LGBTQ+ film festivals is also a gateway to the global network of film festivals.”
Watch Teth Clip
Teth will screen as part of the To Your Souls: Shorts from the UK & Ireland programme on Sunday 23 March 2025, 10:45 and Wednesday 26 March 2025, 20:50.
Three other films by Iris Prize alumni that have been selected to screen at BFI Flare 2025:
- Die Bully Die, directed by Nathan and Nick Lacey (Iris Prize 2024)
- iykyk, directed by Bonita Rajpurohit (Iris Prize 2024)
- Ponyboi, directed by Esteban Arango (a feature follow-up to a short screened at Iris Prize 2019)
BFI Flare: London LGBTQIA+ Film Festival takes place from 19-30 March 2025 at BFI Southbank and on BFI Player.
Iris on the Move is sponsored by S4C and supported by Film Hub Wales as part of the BFI Film Audience Network (FAN), made possible by the National Lottery.
Iris Prize will return this year: Monday 13 October – Sunday 19 October 2025.
Full details about Iris can be found here: www.irisprize.org
O'r dangosiad cyntaf yn Iris, i Flare BFI: Teth yn serennu yn Llundain
- Mae Teth yn newid byd ar gyfer adrodd straeon Traws
- "Mae yna lawer o ffilmiau Traws digalon ar gael felly mae'n braf cael y math yma o gynrychiolaeth, mae'n ddefnyddiol cael y persbectif yma allan yna felly mae pobl Traws sy'n gwylio yn gwybod nad yw'r cyfan yn ddiflas ac yn anobeithiol." Leo Drayton
- Comisiynwyd Teth gan S4C i'w dangos fel rhan o ddathliadau noson agoriadol Gwobr Iris 2024
Comisiynwyd y ffilm fer glodwiw, Teth, gan S4C i'w dangos fel rhan o ddathliadau noson agoriadol Gŵyl Ffilm LHDTQ+ Gwobr Iris 2024. Wedi'i hysgrifennu gan Leo, sydd hefyd yn chwarae rhan Ioan, dyn Traws ifanc yn dilyn llawdriniaeth, mae'r stori'n ei ddilyn ef a'i dad wrth iddyn nhw addasu i'w perthynas newydd fel tad a mab, hynny yw nes bod y ci yn camgymryd teth am degan cnoi.
Mae Teth yn anarferol oherwydd ei fod yn gomedi a chomedi Traws hefyd sydd wedi cael ei disgrifio'n annwyl gan Gyfarwyddwr Gwobr Iris, Berwyn Rowlands fel "diweddariad 2025 i fasnachfraint Carry On."
"Roeddwn i'n gwybod bron yn syth bod Leo a'r tîm tu ôl i'r ffilm wedi creu rhywbeth arwyddocaol, ond roedd angen y gynulleidfa o 350 o bobl ar y noson agoriadol i gadarnhau fy syniad. Mae cynulleidfaoedd ar draws y DU sydd wedi gweld Teth fel rhan o Iris ar Grwydr 2025 hefyd wedi cytuno. Rydym wedi cael sylwadau hyfryd ar y cyfryngau cymdeithasol ac wedi derbyn llawer o negeseuon e-bost."
Mae Berwyn wedi cael cyfle i gyfweld â Leo mewn lleoliadau ar draws Cymru fel rhan o'r daith. Ac wrth i bob cynulleidfa gael cyfle i ddarganfod y stori y tu ôl i'r stori, maen nhw hefyd yn dod i ddeall mwy am y gynulleidfa.
"Mae Leo a finnau wedi sylwi bod 'na bwynt (heb spoiler!) lle mae'r gynulleidfa'n sylweddoli eu bod yn cael chwerthin. Ac nid gigl cwrtais yn unig mohono, mae'n teimlo fel rhyddhad i rai yn y gynulleidfa ar ôl blynyddoedd o ansicrwydd o ran sut maen nhw'n ymateb i straeon Traws. Mae Teth yn gyfraniad pwysig newydd, hyd yn oed naratif amgen ar gyfer stori Draws."
Penderfynodd Leo yn fwriadol ei fod am ddefnyddio comedi i adrodd y stori hon. "Roedd Teth bob amser yn mynd i fod yn ffilm ysgafn, yn seiliedig ar ddigwyddiadau go iawn a ddigwyddodd i mi. Mae yna lawer o ffilmiau Traws digalon ar gael felly mae'n braf cael y math yma o gynrychiolaeth, mae'n ddefnyddiol cael y persbectif yma allan yna felly mae pobl Traws sy'n gwylio yn gwybod nad yw'r cyfan yn ddiflas ac yn anobeithiol."
Y stori a oedd hefyd yn atseinio gyda chynulleidfaoedd yw sut y daeth Leo i ben i fyny yn chwarae'r brif ran yn y ffilm. Roedd yn newyddion iddo, ond roedd y cyfarwyddwr Peter Darney a gweddill y tîm cynhyrchu yn tybio mai Leo fyddai yn y brif rôl.
Mae Leo yn cychwyn y stori: "Roedd aelodau eraill y tîm yn cymryd yn ganiataol y byddwn i'n actio ynddo! Doeddwn i erioed wedi actio o'r blaen ond darganfyddais yn gyflym, gyda'r gofynion o ddod o hyd i actor Traws a oedd wedi cael llawdriniaeth ailbennu rhyw yn ddiweddar, yn rhugl yn y Gymraeg, ac ar gael ger Caerdydd yn eu hamser ffilmio byr - fi oedd yr unig opsiwn mewn gwirionedd! Ond rwy'n falch fy mod wedi gwneud hynny ac mae'n teimlo fel eiliad troi yn eich unfan o greu'r prosiect i adrodd fy stori yn llawn ar y sgrin."
Mae Berwyn yn credu bod gan Teth dipyn o siwrnai o’i blaen, a dim ond newydd ddechrau mae taith y ffilm fer hon: "Bydd rhaglenwyr gŵyl ar draws y byd, wrth eu boddau pan maen nhw'n sylweddoli, maen nhw'n gallu ychwanegu'r ffilm fer gomedi yma yn Gymraeg i'w rhaglenni. Bydd cynulleidfaoedd hefyd yn mwynhau'r cyfle i gael eu diddanu gan y darn dilys hwn o adrodd straeon. "Os oedd unrhyw amheuwyr allan yna am bŵer Teth, mae'r dangosiad yn BFI Flare ym mis Mawrth yn cadarnhau nad carwriaeth Gymreig rhwng S4C yn unig yw Teth, Gwobr Iris a’r cwmni cynhyrchu, Beastly Media. BFI Flare yw un o wyliau ffilm LHDTQ+ mwyaf Ewrop sydd hefyd yn borth i'r rhwydwaith byd-eang o wyliau ffilm. "
Bydd Teth yn cael ei dangos fel rhan o raglen To Your Souls: Shorts from the UK and Ireland ddydd Sul 23 Mawrth 2025, 10:45 a dydd Mercher 26 Mawrth 2025, 20:50.
Mae tair ffilm arall gan alumni Gwobr Iris wedi'u dewis i'w dangos yn BFI Flare 2025:
- Die Bully Die, cyfarwyddwyd gan Nathan a Nick Lacey (Gwobr Iris 2024)
- iykyk, cyfarwyddwyd gan Bonita Rajpurohit (Gwobr Iris 2024)
- Ponyboi, wedi'i gyfarwyddo gan Esteban Arango (dilyniant nodwedd i ffilm fer a ddangoswyd yng Ngwobr Iris 2019)
Cynhelir Gŵyl Ffilm BFI Flare: London LGBTQIA+ rhwng 19-30 Mawrth 2025 yn Southbank BFI ac ar BFI Player.
Cefnogir Iris ar Grwydr gan Ganolfan Ffilm Cymru fel rhan o Rwydwaith Cynulleidfa Ffilm BFI (FAN), a wnaed yn bosibl gan y Loteri Genedlaethol.
Bydd Gwobr Iris yn dychwelyd eleni: Dydd Llun 13 Hydref – Dydd Sul 19 Hydref 2025.
Gellir dod o hyd i fanylion llawn am Wobr Iris yma: www.irisprize.org
